Masz 0 przedmioty w swoim koszyku
Artykuł powstał we współpracy z ekipą Physio Trainers. Zespół na codzień studiuje fizjoterapię na Akademii Wychowania Fizycznego im. Jerzego Kukuczki w Katowicach. W social mediach dzielą się swoją wiedzą na temat treningu i rehabilitacji.
Panowie napisali rzetelny materiał na temat wykorzystania CBD w sporcie oraz w leczeniu dolegliwości bólowych. Koniecznie zapoznaj się z materiałem!
W ostatnich latach możemy dostrzec zdecydowane zwiększenie zainteresowania działaniem CBD u sportowców oraz w terapii przewlekłego bólu. Przeglądając pubmed możemy zauważyć wzrost ilości badań, mających na celu określić skuteczność i możliwości kannabidiolu. Obecnie duża ilość badań jest wykonywana na zwierzętach, jednak w niedalekiej przyszłości powinniśmy zostać zalani falą publikacji, gdzie badanymi będą ludzie.
Będzie to moment, w którym ponownie będziemy z zaciekawieniem obserwowali wyniki wychodzących publikacji, które będą miały większe przełożenie na rzeczywistość i będą bardziej rzetelne.
W tym materiale postaramy się przybliżyć wam obecne spojrzenie evidence-based medicine na działanie CBD w kontekście sportu oraz leczenia bólu.
Zwiększone spożycie leków opioidowych w obecnych czasach jest jednym z większych wyzwań dla lekarzy i terapeutów [7,10]. Z tego powodu, zaczęto szukać alternatywnych metod uśmierzania bólu, które mogłyby zmniejszyć spożycie opioidów wśród pacjentów. Jedną z nadziei jest kannabidiol. Dużym atutem produktów opartych na CBD jest brak lub niewielka ilość (<0,2%) THC, co sprawia, że nie wywołują one popularnego „haju” [7].
Mówiąc o tradycyjnych metodach leczenia przewlekłego bólu, musimy pamiętać o podejściu biopsychospołecznym. Poza tym, w zaleceniach często również możemy spotkać również wytyczne odnośnie leków, które można wykorzystać podczas terapii. Lekami pierwszego stopnia (najbardziej zalecanymi) są nieopioidowe leki przeciwzapalne, takie jak aspiryna czy NSLP.
Nie są to jednak substancje obojętne dla naszego organizmu, gdyż według meta-analiz mogą one zwiększać ryzyko choroby wieńcowej. Kolejnym stopniem na drabinie lekarstw są łagodne leki opioidowe (np. kodeina), a następnie silne opioidy (np. morfina, oksykodon), które również nie są całkiem bezpieczne. Wykazują one działanie uzależniające oraz wiele efektów ubocznych [9]. Dlatego koniecznością jest znalezienie substancji, która będzie działać przeciwbólowo i która będzie w pełni bezpieczna dla pacjentów. Taką substancją może być kannabidiol.
Musimy również pamiętać, że leki wymienione wyżej oraz CBD powinny być tylko dodatkiem, a leczenie przewlekłego bólu powinno oparte być na ćwiczeniach fizycznych, interwencji psychologicznej oraz indywidualnej terapii z fizjoterapeutą.
Kannabidiol jest substancją wchodzącą na “rynek” od niedawna. Wykazuje działanie przeciwbólowe, przeciwzapalne, przeciwdrgawkowe oraz przeciwlękowe. Kolejnym jego atutem jest brak efektu psychoaktywnego, który z kolei występuje z użyciem THC.
Sposób w jaki rozumiemy CBD, na tle wychodzących publikacji, cały czas się zmienia. Badania przeprowadzane na zwierzętach pozwalają wierzyć, że efekt przeciwbólowy kannabidiolu wynika z jego interakcji z układem endokannabinoidowym, nocyceptywnym oraz jego wpływem na stany zapalne [8].
Biorąc pod uwagę skuteczność oraz dobrze zapowiadające się wyniki badań na zwierzętach, połączone z bezpieczeństwem stosowania, brakiem działania psychoaktywnego oraz niskiego potencjału do nadużyć w stosowaniu, CBD staje się atrakcyjnym kandydatem do użycia w kontekście modulowania bólu [8].
Ale przejdźmy do konkretów.
W latach 2003 oraz 2004 przeprowadzono dwa badania (Wade et al., Notcutt et al.) odnośnie łagodzenia bólu przez CBD. Obydwa porównywały 4 grupy badanych: THC, CBD, THC+CBD 1:1 oraz placebo.
Pierwsze z badań wykazało, że grupa zażywająca samo CBD pokazała statystycznie istotną poprawę w odczuwaniu bólu (ból się zmniejszył) w porównaniu do placebo. Drugie z badań było nieco mniej łagodne dla kannabidiolu, gdyż pokazało, że grupa THC oraz THC:CBD wykazała większą poprawę w skali VAS. Jednakże autorzy zwracają uwagę, że wyniki skali VAS są zależne nie tylko od poziomu bólu, ale wpływ na nie ma również sen oraz warunki społeczne badanego. Warto wspomnieć również o tym, że badanie pokazało możliwości działania przeciwzapalnego CBD, co powinno być dokładniej przebadane w przyszłości, jak i wpływ CBD na polepszenie jakości snu oraz poprawy nastroju [9].
Wróćmy na chwilę do opioidów i kwestii zmniejszenia ich spożycia przez pacjentów. W badaniu wykonanym w roku 2020 zbadano 97 osób, u których ból utrzymywał się od 3 lat oraz przez przynajmniej rok zażywali oni leki opioidowe. Badani przez 8 tygodni spożywali żel z zawartością CBD. Wyniki tego badania prezentują się następująco:
Oczywiście badanie to miało kilka braków, takich jak krótki czas trwania, czy brak grupy kontrolnej – placebo, dlatego nie jest ono idealne i nie powinno być wyznacznikiem. Pokazuje jednak, że CBD może być użyteczne i istnieje potrzeba prowadzenia dalszych badań, pod kątem eliminacji opioidów z terapii.
Wiele publikacji ocenia produkty zawierające CBD jako obiecujące w kontekście leczenia bólu przewlekłego, jednak równocześnie autorzy zgłaszają potrzebę wykonania większej ilości badań w kierunku określenia skuteczności kannabidiolu (2,8,9,11).
Zdecydowanie jest to substancja warta większej uwagi, która prawdopodobnie będzie mogła skutecznie zastąpić inne leki przeciwbólowe i przeciwzapalne, które mogą być szkodliwe dla organizmu lub wyniku sportowego.
Oprócz wymienionych wyżej zastosowań donosi się również o możliwości użycia kannabidiolu w przeciwdziałaniu uszkodzeniom przewodu pokarmowego podczas uprawiania sportu oraz w usprawnianiu powrotu do zdrowia po urazach kości. Nie wszystkie z tych doniesień zostały, lub zostaną pozytywnie zweryfikowane.
Jednakże, to co już wiemy pozwala nam uznać CBD za substancje godną sprawdzenia zarówno w sporcie zawodowym jak i amatorskim. Oczekujemy także kolejnych, bardziej zaawansowanych badań klinicznych, których wyniki pozwolą nam jeszcze lepiej wykorzystać potencjał kannabidiolu u sportowców oraz w leczeniu bólu.
Bibliografia:
